k weet niet hoe het u vergaat, maar zelf heb ik niet zo’n hoge pet op van de politici in ons land. En dan druk ik het heel netjes uit. De figuranten die hoofdrollen voor zich opeisen in het politieke treurspel behoren voor mij tot de absolute topscorers van alle ergernissen waarop ik afknap in onze samenleving. Politici nemen ingrijpende beslissingen, duperen complete volksstammen, maar dragen zelden of nooit verantwoording voor hun daden. Of ze nou deel uitmaken van het kabinet, de Eerste of Tweede Kamer, Provinciale Staten of een willekeurig gemeentebestuur, het blijft allemaal één pot nat.
De geachte afgevaardigden zorgen vooral goed voor zichzelf en hun gevolg. Ooit weleens gehoord dat politici moeten inleveren? Nee, toch. De burgers moeten offers brengen, niet zij! Nu in de aanloop naar de verkiezingen is het weer het gebruikelijke liedje. Partijen beloven de kiezer zonder uitzondering gouden bergen. Zodra de stemmen geteld zijn, worden de gedane beloftes even achteloos weer van tafel geveegd. Dan varen partijen – al dan niet samen met een coalitiepartner tegen wil en dank – gewoon hun eigen koers. Met alle rampzalige gevolgen vandien.
Er bestaat een mooi Nederlands woord voor waaraan zulke praatclubjes zich bezondigen. Het begint met ‘op’ en eindigt met ‘lichten’. Volksverlakkerij. Kiezersbedrog. Noem het maar zoals je wilt. De afgelopen dagen ben ik op de Europaweg veelvuldig langs een verkiezingsposter van de Draaikonten ‘66 gelopen. ‘Nu vooruit’ staat erop. Een loze kreet. Gebakken lucht. Ik zou de afdeling propaganda van de Vereniging Van Dierenvrienden of de Partij van de Armoede willen adviseren om gezamenlijk reusachtige billboards neer te zetten met de tekst ‘Samen terug naar de Middeleeuwen’. Dát dekt tenminste de lading. Dan draaien ze voor één keer niet om de hete brij heen en spreken ze voor de verandering eens de waarheid.
Fantastisch al die idealen en ideeën. Niet elke vernieuwing betekent echter ook per definitie een verbetering. Waarom iets makkelijk doen wanneer het ook moeilijk kan, lijkt vaak de stelregel van onze geachte bestuurders. Ik ontkom niet aan de indruk dat onze volksvertegenwoordigers alles en iedereen vertegenwoordigen behalve het volk dat ze zouden moeten vertegenwoordigen. Ik heb niet bepaald het idee dat de dames en heren zich met al wat al wat binnen hun vermogen ligt wegcijferen ten behoeve van de burger. Ze worden weliswaar gekozen om de belangen van de kiezer te behartigen, uiteindelijk proberen ze in de eerste plaats hun eigen stempel ergens op te drukken. Noem mij eens één reden om steun te verlenen aan dergelijke schreeuwers? Wat heeft het voor zin zulke bijgoochems aan een zetel te helpen? Ik heb niet de illusie dat ik er veel aan kan veranderen of zelfs verbeteren wanneer ik de gang naar de stembus maak.
Ze doen toch wat ze zelf willen. En ondertussen wel de mond vol hebben over integriteit en respect. Bespaar me alsjeblieft dat gepreek over democratie, idealisme, saamhorigheid, solidariteit en wat voor fraais en nobels al niet meer. Alleen maar mooie woorden, niet meer dan dat. Bij alle pedante baasjes en welbespraakte hittepetitjes die dankzij het kiesvee op het pluche belanden, draait het in hoofdzaak om twee zaken: de eigen carrière en de eigen portemonnee. Het eigen belang prevaleert. Het algemeen belang sneeuwt volledig onder bij dat van henzelf en hun partij. Ach, het zal best dat ik me het hoogst complexe takenpakket dat de dames en heren volksvertegenwoordigers nogal simplistisch voorstel. Dat veel Nederlanders steeds minder vertrouwen hebben in de dames en heren die de welvaart in ons land om zeep helpen, roepen die dames en heren toch écht over zichzelf af.
Het kan weinig kwaad wanneer politiek Nederland eens gaat werken aan imagoverbetering en zich wat meer inspant voor het steeds armer wordende volk. Zo kwam minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport onlangs met strengere richtlijnen voor vechtsporten. Om criminele invloeden uit te bannen wil Edith keurmerken voor sportscholen, strenge licentievoorwaarden voor oefenmeesters én een toezichthouder voor de sector. Misschien zou het niet verkeerd zijn eens te denken aan een keurmerk voor iedereen die een publieke functie bekleedt. Om zo het mismanagement en wanbeleid bij de overheid te beteugelen. Keurmerken en gedragscodes zijn toch wel het minste om dat te bereiken, zo lijkt me.
Neem nou die provincies. Wat worden we nou met z’n allen concreet wijzer van zo’n bestuursorgaan? Wat voegen provincies toe? Wat doen ze voor nuttigs? Ik woon dan wel in Gelderland, maar ik identificeer me er absoluut niet mee. Apeldoorner. Ja. Nederlander. Idem dito. Maar Gelderlander? Nee, niet echt. Ik voel er geen enkele verbondenheid mee. Met dank aan de Provincie Gelderland maken ‘we’ in Apeldoorn misschien wel kans op de start van de Giro d’Italia in 2016. Poeh, poeh. Hebben ze op het provinciehuis in Arnhem niks beters te doen. Kunnen ze die miljoenen niet zinvoller besteden? Waarom niet gewoon wegbezuinigen, die hele hap? Niemand die het merkt. Gemeenten kunnen makkelijk taken van provincies overnemen. Of niet? Die provincies zitten alleen maar in de weg. Maar ja, zulke opmerkingen mag ik ongetwijfeld niet maken. De overheid is er immers bij gebaat om de burger monddood te maken en voor dom te verkopen.
Van een waterschap kan ik het belang wel inzien. Het ontgaat mij alleen waarom wij als gewone aardse stervelingen de bestuurders voor dit soort instituties moeten kiezen. Ontbreekt het de meesten van ons daartoe eenvoudigweg niet aan kennis? Laat zoiets liever over aan mensen met verstand van zaken, zou ik zeggen. Aan onafhankelijke deskundigen die geen partijpolitieke ballast met zich meedragen. Leg mij eens uit waarom vertegenwoordigers van politieke partijen zo nodig moeten plaatsnemen op hoge posities binnen zo’n waterschap. Zet daar liever iemand neer met een relevante opleiding. Het is toch zeker veel zinvoller om onze dijken te laten bewaken door iemand die ervoor gestudeerd heeft, dan door de eerste de beste dombo met het partijprogramma van de VVD in de hand. Dankzij het altijd lachende boegbeeld van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie staat velen in Nederland het water sowieso al tot aan de lippen!
Nee, dank je. Ik schiet gewoon met volle overtuiging tekort in mijn burgerplicht. Ik behoud me het recht voor om mijn beurt over te slaan. Ik weiger elke vorm van medeplichtigheid. Ik weet wel zeker dat ik niet de enige ben die de buik helemaal vol van heeft van de hele poppenkast. Wat zegt een stem zolang er toch niet naar geluisterd wordt? Reken maar dat de opkomstcijfers wat dat betreft duidelijke taal zullen spreken.